سراب تعامل – مصاحبه با آقای مهندس رادنیا

مصاحبه با آقای مهندس رادنیا رییس هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان سیستم‌های تهویه مطبوع ایران
طی سال‌های اخیر صنعت تهویه مطبوع در ایران چه مسیری را طی کرده است؟
خوشبختانه صنعت تهویه در ایران جزو صنایع پیشرو و با قدمت نزدیک به هفتاد سال بوده و هم اکنون بیشتر پروژه‌های بزرگ و سنگین کشور، توسط تولیدکنندگان داخلی به اجرا درآمده و یا درحال اجرا است. بخش‌های بزرگی مانند مناطق نفت، گاز، پتروشیمی و انرژی کشور، امروزه بیشترین نیازمندی‌هایشان در بخش تهویه مطبوع را بهره‌مند از تولیدات داخلی هستند. روندخودکفایی و عدم وابستگی به تامین قطعات و مجموعه‌ها در این صنعت در سال‌های اخیر با سرعت بیشتری به پیش رفته و هم اکنون، وابستگی صنعت تهویه مطبوع ما به قطعات و مجموعه های وارداتی به حداقل رسیده و تلاش برای به صفر رساندن این وابستگی با جدیت هرچه تمامتر در بین صنعتگران ایرانی در جریان است. علاوه براین، فعالان این صنعت در ایران، در تلاشند تا همگام با پیشرفت‌های دنیا، خود را از فناوری‌های نوین در این صنعت نیز بهره‌مند سازند که بارقه‌های امید آن به وضوح قابل رویت هستند.

رابطه انجمن‌ تهویه مطبوع با دولت چگونه است؟ آیا تعامل خوبی بینشان برقرار هست؟ آیا دولت به قدر کافی از این صنعت حمایت کرده است؟ اکنون این صنعت به چه مساعدت‌هایی نیاز دارد تا بالنده شود؟
همه می‌دانند که دولت رکن اصلی در توسعه و پیشرفت کشور می‌باشد. تعیین چشم‌انداز بلندمدت، تعیین اهداف بلندمدت و کوتاه مدت، سیاست‌گذاری‌های کلان، تدوین استراتژی‌ها و خط مشی‌ها برای نیل به اهداف و نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات موضوعه، وظیفه اصلی هر دولتی است. دولت در تدوین قوانین و مقررات، به شدت نیازمند همفکری با فعالان هر صنفی می‌باشد تا تصمیمات واقع بینانه‌تر و جهتگیری‌های منطقی‌تر صورت بگیرد. اما متاسفانه رابطه بین دولت و صنعتگران از جمله صنعت تهویه مطبوع درایران، در حداقل ممکن است. طی شش سال گذشته از سه وزیری که مسؤولیت مستقیمی برصنعت دارند یعنی وزیر صنعت، معدن و تجارت، تقاضای نشستی رودرو را داریم ولی هیچکدام از این سه وزیر محترم حال و اسبق، اعتنایی به این درخواست ما  نداشتند.حتی مکاتباتی که با عنوان آنها از سوی این انجمن ارسال می‌شود را قبول نمی‌کنند و به زیردستانشان ارجاع می‌دهند که در بسیاری موارد به دلیل عدم اختیار کافی از سوی آنها، درخواست‌های ما ناکام می‌ماند. درست است که وزیر می‌بایست وقت خود را مصروف اهداف کلان نماید و درگیر شدن با روزمرگی، آنان را از انجام وظیفه اصلیشان باز می‌دارد، اما این حقیقت را نیز باید باور داشته باشند که تشکل‌های صنفی، برآیند جوامعی هستند که نمایندگی‌شان را می‌کنند، بنابراین در رهیافت‌های اصولی و واقع‌بینانه برای تدوین خط مشی‌ها و رفع موانع کلی تولید و مشکلات صنعتگران، می‌توانند طرف مشورت امین و واقعی وزرای محترم و معاونین آنها قرار گیرند که متاسفانه وزرای مذکور، خود را از این موقعیت ممتاز، محروم ساختند.

در حال حاضر، این صنعت در ایران نیازمند عوامل زیر است:
1. تدوین استانداردهای لازم برای محصولات توسط سازمان ملی استاندارد
2. جلوگیری و برخورد با کالاهای قاچاق در هرشکل ممکن از جمله الزام به اخذ گواهی استاندارد و پرداخت مالیات بر ارزش افزوده
3. نشست‌های هم‌اندیشی سیستماتیک و دوره‌ای باتشکل‌های صنفی
4. حذف مالیات بر ارزش افزوده از پروسه تولید و انتقال آن به مصرف کننده نهایی
5. احیای مجدد ماده 272 منسوخ شده قانون مالیات‌های مستقیم مبنی بر تهیه گزارش حسابرسی مالیاتی تولیدکنندگان توسط حسابرسان رسمی
6. تبدیل نرخ ارز حقوق ورودی کالا از نرخ دولتی به نرخ روز
7. افزایش میزان حقوق گمرکی و سود بازرگانی کالاهای ورودی
8. جلوگیری از توزیع کالاهای بدون گواهی استاندارد اعم از کالای داخلی و کالای خارجی
9. تشویق صنعتگران و سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری برای دایر کردن آزمایشگاه‌های کنترل کیفیت
10. ایجاد گمرک تخصصی و تجهیز آن به آزمایشگاه‌های تست و کنترل کیفیت و ارزیابان آشنا به محصولات تهویه مطبوع

تحریم‌ها چه اثراتی بر تولیدکنندگان داخلی انواع چیلر، فن‌کویل، داکتاسپلیت، هواساز و سایر اقلام مربوط به این صنعت گذاشت؟
خوشبختانه با توجه به وابستگی کم صنعت ما به خارج از کشور، این مشکلات در این صنعت کمتر احساس می‌شود. باید اذعان کنم مشکل اصلی ما داخلی است نه خارجی! باور نداشتن برخی عوامل دولتی به توانایی‌های تولیدکنندگان داخلی و در برخی موارد، دنیاخواهی بعضی‌ها، اصلی‌ترین گره کار هر صنعتگر ایرانی است. این افراد نگاهشان را به جای داخل به بیرون دوخته و در نتیجه، اجحافات فراوانی به تولیدکنندگان وطنی می‌نمایند. واردات بی‌رویه کالاهای تهویه مطبوع به ویژه محصولات نهایی مانند چیلر، فنکویل، هواساز، کولر اسپلیت و... نمونه عینی این ادعا است.

کرونا چه اثراتی بر تولیدکنندگان داخلی این صنعت گذاشت؟ با توجه به آنکه همه‌گیری این بیماری توجه‌ها به تهویه مناسب هوا در فضاهای سربسته را به خود معطوف کرد، آیا این صنایع از این جهت شاهد رونقی هم بودند؟
این بحران ناشی از کرونا تاثیراتی بر افزایش تقاضای این مصنوعات داشته است اما نه به آن اندازه‌ای که مورد انتظار است. دلیلش هم همان است که در پاسخ به سؤال قبلی داده شد. آنهایی که اعتقادی به کالای ایرانی ندارند اتفاقا در این مواقع، نفش دایه‌های دلسوزتر از مادر را بازی می‌کنند و به بهانه حفظ جان مردم، با تحقیر کالای ایرانی، از هر طریقی، سعی در واردات کالای خارجی به بهانه کیفیت بالاتر را دارند.

افزایش نرخ ارز چه اثراتی بر تولیدکنندگان داخلی این صنعت گذاشت؟اساسا هر تولیدکننده واقعی از افزایش نرخ ارز استقبال می‌کند. زیرا با افزایش نرخ ارز، رقابت غیرمنطقی بین کالای داخلی و کالای وارداتی ارزان قیمت که معمولا با کیفیت بسیار پایینی هم وارد کشور می‌شود، از بین رفته و باعث منطقی‌تر شدن رقابت‌ها می‌شود. به طوریکه در دو سؤال قبلی پاسخ داده شد، ما خواهان تبدیل نرخ ارز حقوق گمرکی از نرخ 4200 تومانی به نرخ روز، حتی برای خود ما تولید کنندگان می‌باشیم.